Wat een ervaring, wat een sfeer, wat een weer, wat een race! ‘The Long Race Home’: een start, een finish, en enkele checkpoints… het doel: zelf een fietsroute uitstippelen die alle checkpoints verbindt en deze in uiterst 24u fietsen. Resultaat: 414km, 4300hm en 22u59m in het zadel… samengevat: het was een race tegen mezelf! Maar het was zeker ook genieten, want de checkpoints brachten ons via prachtige uithoeken van Belgïe en Duitsland! Een rollercoaster die ik graag nog eens neem!

“De zon is nu op en de koude nacht verdwijnt uit de afgekoelde lichamen.”

Organisator van The Long Race Home

TLRH 2021 was voor mij een grote overwinning. Ik haalde de finishlijn na 23u fietsen zonder al te grote problemen en een goed herstel achteraf. Dit was voor mij het resultaat van heel wat lessons learned uit voorbije ultra events en lange trainingsritten. Een afstand van 400km lijkt voor velen onmogelijk, maar is in essentie zo eenvoudig als blijven fietsen, omwenteling per omwenteling. Maar er zijn toch een paar aandachtspunten die essentieel zijn om zo’n ultratocht als TLRH tot een goed einde te brengen. Deze deel ik graag even met jullie!

Waarom ultrafietsen?

Ah de eenvoud van het fietsen, op eigen kracht van A naar B kunnen reizen, het is voor mij een echt vrijheidsgevoel! Hoe groter de afstand hoe avontuurlijker het aanvoelt, ver weg van huis zijn op een simpele fiets. De minimalistische aanpak van ultrafietsen zorgt er voor dat ik gemakkelijk kan terugkeren naar de eenvoud. Omwenteling per omwenteling geraak je op een mooi ritme steeds verder en verder van huis. Je keert dan terug naar het essentiële: bewegen, eten en slapen. En die voeldoening is des te groter met lange afstanden!

Een antwoord klaarhebben op ‘waarom fiets ik?’ geeft mij de mogelijkheid om tijdens moeilijke momenten te volharden en mijn doel voor ogen te houden. Zo’n ultra-event is een opeenvolging van hoge vreugdes en zware laagtes. Afzien is normaal, en doorbijten is hier de boodschap. Want ultrafietsen is een mentaal spel en gaat verder dan de fysieke vorm alleen. Je start wel met je sterke benen, maar finisht zonder twijfel met het kop’ke!

Mindset

Mijn eerste off-road ultra-race (ACT3) startte ik met het idee dat ik moest racen tegen de andere deelnemers. De focus lag op tijd en fysieke prestatie. Ik wilde niet als laatste eindigen. Maar met die ingesteldheid heb ik mezelf te vroeg leeg gereden, zowel fysiek als mentaal. De moed was op en gaf forfait na 200 km. Mijn doelstelling zat duidelijk verkeerd. Overwin eerst jezelf en niet de anderen!

Ultrasport is meer dan enkel het fysieke aspect, héél veel andere variabelen kunnen tegenspelen en de finishlijn onbereikbaar maken. Dat geldt dus ook voor de deelnemer met de beste vorm. Een mechanische of mentale tegenslag kan ook een einde brengen aan de sterkste fietser. Dat maakt ultrasporten zo interessant. Het is de grote leveller in sport. Iedereen kan zijn grenzen verleggen om zijn doel te bereiken. Die mindset heb ik later meegenomen in trainingsritten en tijdens TLRH (The Long Race Home).

Materiaal

Materiaalkeuze is van essentieel belang. Wat neem ik mee en wat niet? Iets wat je door ervaring gemakkelijker kunt inschatten. Maar het belangrijkste aspect bij ultrafietsen is comfort op de fiets. Als je al na 50km met pijn moet fietsen, zit je al met een verkeerde fietspositie of zelfs met de verkeerde fiets. Breng ook de juiste kledij mee, of je wordt snel door de natuur klein gemaakt!

De ACT3, een off-road bikepacking race reed ik met een gravelfiets. Een technisch parcours van 500 km door de wildste trails van België, Duitsland & Luxemburg. Ik haalde de finish helaas niet. Mijn gravelfiets gaf mij niet het juiste comfort om 500 km lang over wortels en stenen te vliegen. Bij zo’n technische trails geeft het afdalen mij ook geen kans tot rust, en zeker niet met de verkeerde fiets. De moed was volledig op na 200 km. Een MTB had hier een betere keuze geweest. Voorvering had mij een minimum aan comfort gegeven om mijn lichaam te besparen en het mentaal dragelijker te maken.

Daarbovenop, maakte ik ook een foute keuze qua versnellingen. Iets waar ik meer aandacht aan besteed heb vòòr de start van TLRH. Hoogtemeters, type terrein en gewicht zullen bepalen hoe groot je bereik moet zijn. De vermoeidheid is dan een factor die daarbovenop ook nog in rekening moet genomen worden. De ACT3 reed ik met 32T en een 10/50 cassette. Het klimmen werd al snel nipt op de steile klimmen van het Eifelgebergte. Een kleiner kettingblad van 28T had mij meer marge gegeven om trage en technische stukken te overbruggen. Versnellingen kiezen blijft iets persoonlijk, maar het is wel een belangrijk aandachtspunt om een race (comfortabel) te kunnen finishen.

Het materiaal kan helpen, maar leer er ook slim mee omgaan. Je materiaalkeuze rendeert pas als je kunt luisteren naar je omgeving! Op de fiets is de natuur zowel je grootste vriend als je grootste vijand. Het is dus leren adapteren naar de hellingen, de tegenwind, de regen, temperatuur, ondergrond, en noem maar op… De controle over je cadans, kracht, en je veiligheid is essentieel om de finishlijn te kunnen bereiken. Als je jouw lichaam leert adapteren aan de omstandigheden met het geschikt materiaal om handen, kan je des te langer in het zadel blijven fietsen.

Voeding

Mijn eerste ultra ervaring begon met Little Belgium, een Strava-art challenge van 300km. Alles verliep redelijk goed tot op kilometer 230. Toen kwam de slag van de hamer. De grootste oorzaak was niet de fysieke vorm, maar een verkeerd eet -en drinkpatroon. De energietank was volledig op, maar dankzij een motiverende speech van de organisatie aan de laatste check-point en een goede pastaschotel geraakte ik laat in de avond nog over de finish. Dit waren de langste 70 kilometers ooit. Zonder die tankbeurt aan koolhydraten was ik er nooit geraakt!

Een les geleerd dus: eet veel met kleine beetjes! Kleine innames betekent ook dat je gemakkelijker op de fiets kunt eten en dus ook tijd wint. Je lichaam krijgt ook steeds de nodige energie om te herstellen en te blijven presteren. Een lange pauze met een zware maaltijd zal je meer moeite kosten om terug op de fiets te springen en opnieuw starten. Voedsel verteren vraagt ook werk van je lichaam, en zorgt dat je benen minder werk gaan kunnen leveren. Het is kwestie van de kachel altijd brandstof te blijven geven voordat die uitdooft!

Ervaring

Ervaring is de beste leerschool, uiteraard! Fietsen, fietsen en fietsen… want met elke fietstocht zal je jouw grenzen ontdekken en leren verleggen. Het geeft je ook de nodige bagage om bij elke probleem onderweg ook de juiste oplossing voor handen te hebben. Maar wees wel realistisch in je doelen, begin met kortere afstanden om ervaring op te doen. Leer jezelf en je fiets beter kennen en neem je ervaring mee naar de volgende (grotere) tocht.

Ultrasport heeft veel facetten en dat maakt dat er veel te leren valt: het mentale, de technische kant, maar ook het fysieke aspect. Voor elke persoon kan de focus op een ander onderwerp liggen en daarmee is het belangrijk om op je fiets ervaring op te doen. Weten wat voor jezelf werkt en wat niet is essentieel om zo lang mogelijk uit te houden. Plezier is ook een aspect die je zeker niet mag vergeten. Zolang je er voldoening uit haalt en met de juiste mindset aan de start zit, zal je 100% kunnen blijven gaan om te meet te halen.

Ik kan mij nog geen expert noemen in het vak, maar hopelijk helpen bovenstaande ervaringen om jouw volgende ultratocht tot een goed einde te brengen. Wil je jezelf nog verdiepen in de wereld van ultrafietsen dan kan ik nog een paar boeken aanraden. Ze hebben mij de nodig basis gegeven op vlak van voeding, training & mindset:

  • Endless Perfect Circles: Lessons from the little-known world of ultradistance cycling, Ian Walker
  • Endurance: How to Cycle Further, Mark Beaumont
  • Ultra-Distance Cycling: An Expert Guide to Endurance Cycling, Simon Jobson

Veel lees -en fietsplezier!

Fietsen